Nederland, handelsland!
We zijn volgens het CBS de derde exporteur van goederen en diensten van de EU-landen. Alleen Duitsland en Frankrijk zijn grotere exportlanden. Veel Nederlandse bedrijven zijn dan ook internationaal gericht. Wellicht heeft u collega’s van de afdeling Finance wel eens horen klagen over ingewikkelde btw-aangiftes, op basis van uiteenlopende belastingregimes. Dat was al lastig, maar door het ingaan van VAT in the Digital Age (ViDA) wordt het nog een stuk ingewikkelder.
Wat zijn de drie pijlers van ViDA?
ViDA is een reeks maatregelen om het btw-systeem van de EU te moderniseren. Dit moet de belastingheffing onder meer fraudebestendiger maken. Het middel dat daarvoor is gekozen: verdergaande digitalisering.
ViDA is van toepassing op alle ondernemingen die goederen of diensten verkopen binnen de Europese Unie, ongeacht of ze gevestigd zijn in een EU-lidstaat of elders. Op 11 maart 2025 hebben alle 27 EU-lidstaten unaniem ingestemd met het voorstel. De hoofdlijnen van ViDA kunnen we samenvatten aan de hand van drie pijlers:
1. Real-time btw-rapportage via e-facturering
Vanaf 1 januari 2028 wordt e-facturatie de standaard binnen de EU; papieren facturen mogen alleen nog in uitzonderingsgevallen. Als bedrijf mag je zonder toestemming van de afnemer of fiscus een uniforme e-factureringsstandaard toepassen.
Real-time rapportage vervangt de EU-leverancierslijst. Voortaan moet u transacties binnen twee werkdagen na facturatie digitaal melden. Dit geldt ook voor B2B-diensten met verleggingsregeling. Bovendien moet u facturen binnen twee werkdagen na het belastbare moment uitreiken.
2. Nieuwe btw-regels voor de platformeconomie
Digitale platforms zoals Airbnb, Uber, Amazon en eBay krijgen een grotere rol in de btw-heffing. De EU introduceert het zogeheten ‘geacht leverancier-regime’. Dat betekent dat platforms verantwoordelijk worden voor het innen en afdragen van btw, als hun gebruikers dat niet doen (zoals kleine ondernemers of particulieren). Dit geldt vooral voor de short-stay sector (zoals vakantieverhuur) en personenvervoer.
3. Eén enkele btw-registratie voor de hele EU
De bestaande One Stop Shop (OSS) wordt uitgebreid, zodat bedrijven eenvoudiger in meerdere EU-landen kunnen handelen zonder zich overal apart te hoeven registreren. Deel van deze ViDA-pijler is een verplichte verleggingsregeling voor B2B-leveringen vanuit derde landen, om het aantal btw-registraties terug te dringen.
De ViDA-tijdlijn
De implementatie van ViDA verloopt in fasen tussen 2025 en 2035. Hoewel de Europese Unie een algemeen tijdschema heeft vastgesteld, hebben lidstaten enige flexibiliteit in de uitvoering, met name voor binnenlandse transacties. Hieronder volgt een overzicht van de algemene implementatiefasen:
Vanaf het ingaan van de regeling: Lidstaten mogen verplichte elektronische facturatie (e-invoicing) invoeren voor binnenlandse transacties zonder voorafgaande goedkeuring van de Europese Commissie.
1 januari 2027: Kleine wetswijzigingen treden in werking die van invloed zijn op gebruikers van de One-Stop Shop (OSS) -regeling.
1 juli 2028: Platformen voor kortetermijnverhuur van accommodaties en personenvervoer moeten voldoen aan nieuwe regels waarbij zij als leveranciers worden beschouwd. Ook beginnen hervormingen van de EU-brede btw.
1 juli 2030: Digitale rapportages worden verplicht voor grensoverschrijdende B2B-transacties. Let op: sommige lidstaten hebben deze verplichting al ingevoerd voor binnenlandse transacties, of zijn van plan dit vóór 2028 te doen. Voor organisaties is het daarom cruciaal om deze ontwikkelingen nauwlettend te volgen en zich tijdig voor te bereiden.
1 januari 2035: Alle lidstaten met bestaande binnenlandse digitale realtime rapportageverplichtingen moeten hun systemen afstemmen op de EU-normen, waarmee de volledige harmonisatie van ViDA wordt bereikt.
En nu?
ViDA belooft het werk van financiële afdelingen uiteindelijk eenvoudiger en efficiënter te maken. Denk aan minder handmatige verwerking, realtime inzicht in btw-verplichtingen en minder administratieve lasten op de lange termijn. Maar voordat het zover is, vraagt ViDA de nodige voorbereiding. Dat betekent dat u zult moeten investeren in:
- nieuwe software en systemen die voldoen aan de rapportageverplichtingen;
- interne processen die moeten worden aangepast op real-time e-facturatie en btw-meldingen;
- en kennis van de regels, die per land kunnen verschillen en gefaseerd worden ingevoerd.
Hoewel de ingangsdata van de maatregelen verspreid liggen tussen nu en 2028, is het verstandig om nú al te starten met de voorbereidingen. Zo voorkomt u dat u straks onder tijdsdruk moet schakelen of risico loopt op boetes en fouten.
Wij denken graag met u mee en houden u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Houd deze website en onze socials in de gaten. Of nodig onze directeur Arno Jellema eens uit om u bij te praten.


